Op de studiedienst van het CIB zijn er recent een aantal vragen binnen gelopen rond de verplichting van het ophangen van evacuatieplannen in de gemeenschappelijke delen. In het kader van de keuring van elektrische installaties en brandveiligheid binnen appartementsgebouwen, kregen enkele syndici de opmerking dat de evacuatieplannen in de gemeenschappelijke delen (zelfs op alle verdiepingen) ontbreken. Samen met Meester Steven Bivacco (Ardent Advocaten) heeft het CIB de vraag eens nader onder de loep genomen. |
.
Verschillende regelgevingen
In verschillende regelgevingen zijn regels met betrekking tot evacuatieplannen opgenomen. Zo is er o.m. het KB 7 juli 1994 voor de preventie van brand en ontploffing in alle gebouwen in België. Daarin wordt verwezen naar het ARAB (Algemeen Reglement voor Arbeidsbescherming) als leidraad voor álle Belgische gebouwen, dat op zijn beurt vervangen werd door de Codex Welzijn op het Werk, boek III titel 3 betreffende de brandpreventie op arbeidsplaatsen. Ook in het AREI (Algemeen Reglement voor Elektrische Installaties) zijn er specifieke regels terug te vinden.
Uit het AREI vloeit voort dat een evacuatieplan verplicht is voor appartementsgebouwen met gemeenschappelijke ruimtes, ongeacht wanneer ze gebouwd zijn. De relevante AREI-wettekst hiervoor kan je terugvinden bij de FOD Economie. In ‘bijlage Boek 1 – Hoofdstuk 4.3. Bescherming tegen thermische invloeden – Afdeling 4.3.1 Algemeenheden – Onderafdeling 4.3.3.7. Bijzondere beschermingsmaatregelen tegen brand’ stelt de wetgeving: “Bij een gelijkvormigheidscontrole voor ingebruikname of een controlebezoek van een installatie wordt het evacuatieplan, dat de evacuatiewegen aanduidt, voorgelegd aan het erkend organisme belast met de controle of het bezoek”. Het is verplicht om een evacuatieplan ter beschikking te houden voor iedereen die gemachtigd is tot het uitoefenen van toezicht, controle, onderhoud, herstelling of omvorming van de installatie.
Afhankelijk van de aard en het risico van het gebouw, alsook het publiek toegankelijke karakter daarvan, gelden er verschillende regels. Zeker aan te stippen is de situatie waarbij de ‘Codex Welzijn op het Werk, boek III titel 3 betreffende de brandpreventie op arbeidsplaatsen’ van toepassing is. Deze plaatst op de werkgever de verplichting om aan de ingang van het gebouw en per niveau een evacuatieplan op te hangen. Er dient daarbij ook een brandveiligheidsdossier te worden opgemaakt. Ook een VME zelf kan een werkgever zijn, o.a. wanneer een conciërge in dienst is genomen. In het kader van assistentiewoning zijn er dan weer andere regels. In die situatie dient aan elke bewoner een evacuatieplan overhandigd te worden.
Algemene zorgvuldigheidsplicht
Daarnaast bestaan er voor iedere syndicus ook bepaalde verplichtingen die volgen uit de algemene zorgvuldigheidsplicht. Indien een syndicus bijv. het beheer waarneemt van een kantoorgebouw, waarbij iedere mede-eigenaar-werkgever of huurder-werkgever dient te voldoen aan de specifieke verplichtingen van de Codex Welzijn, kan en mag van een diligent syndicus verwacht worden dat deze nagaat en / of ervoor zorgt dat het gebouw voldoet aan normale veiligheidsvereisten. Deze zorgvuldigheidsplicht geldt overigens niet alleen voor syndici van KMO-gebouwen, maar ook voor syndici van bijv. gebouwen met een complexere structuur, gebouwen waarbij er met toestemming van de mede-eigenaars op korte termijn wordt verhuurd (Airbnb), ….
Daarnaast is het niet onbelangrijk om de omgevingsvergunning van het gebouw te controleren. Mogelijks heeft de brandweer, die advies dient te verlenen bij een vergunningsaanvraag, de verplichting opgelegd om evacuatieplannen aan de ingang of op elke verdieping te voorzien. Vergeet tot slot ook niet om de gemeentelijke politiereglementen erop na te checken. In de politiereglementen worden hieromtrent soms ook specifieke bepalingen opgenomen.
Conclusie
In de brandregelgeving zijn er een groot aantal regels voor specifieke situaties terug te vinden. Evenwel is er geen algemene verplichting om in alle gemeenschappelijke delen van een appartementsgebouw en op elke verdieping een evacuatieplan op te hangen. Met het oog op de veiligheid van de bewoners is het wel aanbevelenswaardig om op elke verdieping een evacuatieplan op te hangen, of op zijn minst op een centrale plaats in het gebouw (bijv. de inkom).
Bron: CIB